Hangi Linux Dağıtımı?

Geçenlerde bir yüksek lisans öğrencisine ödevinde yardımcı olmak için, telefonda yarım saat Linux dağıtımlarını anlattım, sanırım telefonda ilk kez duyulan linux dağıtımlarından dolayı, olaylar biraz karıştı. Hangi Linux, sorusu sık sorulmaya başlayınca, bir makale ile açıklama gereği duydum. Bu makalede, Linux ve Windows karşılaştırması yapmayacağım, bence Linux, Windows, MacOSX vs. işletim sistemlerinin seçimi son kullanıcıya bırakılmalı. Hepsinin ayrı ayrı üstün olduğu noktalar var. Bu yazımızda sadece Linux İşletim Sistemi üzerinde duracağız, herkesin okuyabileceği bir makale olacak. Çünkü artık Linux sadece bilgisayar mühendisi öğrencilerinin İşletim Sistemleri (OS) dersinde uyguladıkları bir öğrenme ortamı olmaktan çıkıp, hızlıca geniş kitlelere yayıldı.


Linux işletim sistemlerinin en çok tercih edilme nedenleri şunlardır;

- Performans: Veritabanı Yönetim Sistemleri için vs. Linux tercih edilmektedir.

- Sağlamlık: Yıllarca ayakta duran, sunucunun resetlenmediği Linux kurulu bilgisayarlar vardır, sağlam ve dayanıklıdır. Virüs bulaşmadığından yıllarca amaca hizmet ederler.

- Esneklik: İhtiyaçlara göre linux'un çekirdeğini değiştirip kullanabilmeye olanak tanır. Örneğin bir Robot kontrolü için işlemcisi düşük bir donanımda çalışacak şekilde linux'u değiştirebilirsiniz. Bugün Google ve Facebook gibi firmalar Linux dağıtımlarını değiştirerek, kendilerine özgü ayrı birer işletim sistemi oluşturmuşlardır.

- Fiyat Avantajı: Parasız dağıtılan Linux dağıtımları için söylenebilir, ama bazı Linux dağıtımları Windows'tan bile pahalıya gelebilir.

- Donanım Tanıma: Bir işletim sisteminde donanımları tanımadan sorumlu kısım işletim sistemi çekirdeğidir. Önceki linux sürümlerinde en büyük sorun donanım tanımaydı, internete bağlanmaz, görüntü sorunlu olurdu. Sürekli geliştirilen çekirdek ve büyük firmaların desteği ile artık Linux hemen hemen tüm donanımları tanır hale geldi, üstelik kurulum esnasında.

Linux işletim sistemlerini önce amaca göre ayıralım. Siz Linux işletim sistemine niye ihtiyaç duyuyorsunuz? Birçok bilgisayara hizmet veren bir sunucuya mı kurmayı düşünüyorsunuz, yoksa günlük işlerinizi halledeceğiniz bir bilgisayara mı kuracaksınız?

Aşağıdakilerden birini bile hedefliyorsanız sizin sunucu tabanlı bir Linux İşletim Sistemine ihtiyacınız var demektir.
- Web Server (Web Sunucu)
- Email Server (E-posta Sunucu)
- FTP Server (Dosya Paylaşım Sunucusu)
- Database Server (Veritabanı Sunucusu, ORACLE, MySQL, PostgreSQL veritabanları için. Microsoft ürünü olan SQL Server'i bir Linux makineye kuramazsınız, Windows Server gerekir.)

Bankalar, holdingler gibi büyük oluşumlar için maliyetten ziyade sistemin aksamadan çalışması önemlidir. Güvenlik, Sağlamlık, Performans, Destek Alabilme bu şirket ve kurumlar için önemlidir. Bu nedenle Linux dünyasında hizmet alabilecekleri ücretli Linux dağıtımlarını tercih ederler. Ücretli Linux Dağıtımları:

- RED-HAT ( RedHat Fiyat Katalog)
- SUSE Enterprise Edition (SuSe Fiyat Katalog )
- Pardus Kurumsal (Tübüitak UAKAE Destekli)

Bankalar genelde ORACLE Veritabanı Sistemlerini Red-Hat Linux veya Windows işletim sistemi üzerinde kullanırlar. IBM DB2 gibi birçok veritabanı da Red-Hat ve Suse üzerinde sorunsuz ve performanslı çalışır.

Gelelim ücretsiz Linux Sunucu Dağıtımlarına;
- Debian (Tamamen ÜCRETSİZ, Destek veren firma yok ama arkasında topluluklar var.)
- CentOS (Red-Hat firmasının Açık Kaynak Versiyonu)
- Ubuntu Server (Debian ile aynı temelden, arkasında Canonical firması var.)
- Suse Professional (SuSe firmasının ama destek yok.)


Ülkemizde Hosting hizmeti veren firmaların genelde CentOS terich ettiğini görüyoruz. CentOS, kolay kullanılabilirliği nedeniyle  tercih ediliyor. Tamamen Red-Hat komutlarıyla aynı. Debian ise yurt dışında çok terich ediliyor, sebebi sağlam, dayanıklı, geniş uygulama kütüphanesi, yazılım güncelleme kolaylığı sayılabilir.Ubuntu ve Suse'nin ise açık kaynak olarak kullanım oranları Redhat ve Debian'a göre düşük.

Masaüstü kullanacaksanız, tümü ücretsiz. Linux dünyasına yeni giren ve tamamen masaüstü ortamda işlerini yürütmeyen isteyenler için tavsiyem Ubuntu Linux. Gördüğüm kadarıyla birçok programcı da Ubuntu Linux kullanıyor. 

Aşağı yukarı tüm Linux Masaüstü(Desktop) versiyonlarında Libre Office bedava geliyor. Böylece Microsoft Office içinde yer alan Excel, Powerpoint, Word gibi programların dosyalarını Libre Office içinde açıp değiştirebiliyor, istediğiniz Office programı için dosya oluşturabiliyorsunuz.

1) Ubuntu Linux (Debian Temelli - Hollanda menşeli Canonical firması )






























2) Linux Mint, Debian temelli, son kullanıcıya yönelik görsel bir işletim sistemidir. Linux Mint, görsel arayüz olarak Cinnamon, MATE, XFCE ve KDE'yi sunmaktadır.  Cinnamon  veya KDE masaüstü ortamı yeni donanımlar için, MATE, XFCE masaüstü ortamları ise eski donanımlar için tercih edilmelidir.
 


3) Fedora (RedHat ailesinden, Amerikan firması)


4) Open Suse: Eski Novel - Netware İşletim Sistemini üreten Alman Firması, Suse'yi üretti. Novell-Netware bugün halen ülkemizde birçok muhasebecinin muhasebe yazılımlarını üzerinde çalıştırdığı sağlam bir işletim sistemidir. Novell bugün çok fazla kullanılmamaktadır ama Open Suse geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşmıştır.  Gnome, KDE, XFCE ve LXDE masaüstü ortamlarını destekler.








5) Pardus (Türkiye - Tübitak UAKAE- Devlet Destekli)





























6) Pupy: USB veya DVD'den çalışmak üzere minimum sistem kaynağı tüketen bir Linux dağıtımı. Hard diskinize kurmanız için tasarlanmamıştır. Pupy, yeni başlayanların kullanacağı tam bir işletim sistemi değildir, ama gittiğiniz her yere USB belleğinizle taşyabileceğiniz hafif Linux dağıtımıdır.

 
Ubuntu, Windows'tan Linux'e geçenler için kolay kullanılabilir, efektleri ve masaüstü nesneleri anlaşılır bir Linux dağıtımı. Son zamanlarda Ubuntu'nun Amazon ile anlaşma yaptığı, Ubuntu kullanıcılarının yaptığı aramaların Amazon'a iletildiği ve karşılığında Ubuntu'nun Amazon tarafından desteklendiği üzerine haberler çıktı. Takip ettiğim kadarıyla hala en popüleri Ubuntu, yurt dışında da yoğun şekilde kullanılıyor, alıştığınız windows kısayollarını aynen kullanabiliyorsunuz. Fedora da ilk kullandığım son kullanıcı Linux dağıtımıydı, komut seti tamamen RedHat ile aynı, stabil ve popüler bir Linux dağıtımı. Linux Mint ise daha sonra popüler olan zengin bir masaüstü arayüzüne sahip bir Linux dağıtımı, tamamen Debian temelli ve Ubuntu üzerine çıkan haberlerden dolayı popüler olmaya başladı.

Pardus ise kendine has komut seti olan, Türkiye'de Tübitak UAKAE'de geliştirilmiş bir milli işletim sistemi. Diğer dağıtımlar gibi, yurt dışında çok fazla kullanıcısı olduğunu sanmıyorum. Ama ulusal güvenlik gereği Genel Kurmay, Savunma Bakanlığı gibi kritik öneme haiz kurumlarda kullanılan bir Linux sürümü. Son haberlere göre Milli Savunma Bakanlığı 9.500 bilgisayarı, İSKİ 1.500 bilgisayarı, Genel Kurmay 4.000 bilgisyarı  Pardus'a taşımış, Adalet Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'da 2014 sonuna kadar Pardus'a geçecekmiş. Fatih projesi kapsamındai 550 bin akıllı tahta da Pardus İşletim Sistemi kullanılacakmış. 

Bu arada yeri gelmişken Android işletim sisteminin de tam bir Linux dağıtımı olduğunu hatırlatmak gerek. Cep telefonu ve tablet PC'ler için geliştirilen Android, Google'ın Chrome Book bilgisayarlarında da masaüstü yazılımı olarak kullanılabiliyor. VMWare üzerine Android kurup, deneyebilirsiniz.










Linkler:

- Popular Distributions, http://www.linux.com/directory/Distributions/popular-distributions

- Top 10 Linux, http://www.everydaylinuxuser.com/2014/02/analysis-of-top-10-linux-operating.html

- Pardus Kurumsal, http://www.pardus.org.tr/baskan_pardus_kurumsal_duyuru

- Oğuzhan TAŞ, Pardus Linux, Ubuntu Linux Notları. www.slideshare.net/oguzhantas


Bookmark and Share
Dil Değiştir(Change Language)
Kategoriler
Kütüphane Programı
En çok Okunan 18 Makale